Isotretinoin là một dẫn xuất Vitamin A, được bác sĩ kê đơn cho những trường hợp mụn nặng. Như bao loại thuốc kháng sinh khác, isotretinoin vẫn mang lại nhiều tác dụng nguy hiểm đặc biệt đối với phụ nữ.
Isotretinoin là gì?
Chúng ta thường biết đến thương hiệu Accutane hay Roaccutane, ra đời 1979 chuyên dành bệnh nhân bị mụn nặng. Thậm chí trong quá trình sử dụng đã ghi nhận những trường hợp loại bỏ mụn nặng vĩnh viễn. Thường sản phẩm ở dạng uống, được kết hợp trong bữa ăn có nhiều chất béo. Nếu với liều lượng thấp, bác sĩ có thể kê đơn sử dụng trong hơn 6 tháng.
Ban đầu chỉ được kê đơn cho những trường hợp mụn nặng hay dùng sản phẩm khác không hiệu quả. Nhưng trong 25 năm gần đây, isotretinoin bắt đầu được sử dụng rộng rãi hơn, cho cả mụn trung bình.
Đặc biệt, trong trường hợp mụn đặc biệt nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn corticosteroid dạng uống trước. Sau khi tình trạng viêm thuyên giảm mới bắt đầu sử dụng isotretinoin. Điều này không dễ thấy do các loại thuốc khác thường không kê đơn cùng nhau.
Công dụng điều trị mụn của isotretinoin:
Tuy vẫn chưa biết rõ isotretinoin hoạt động như thế nào ở mức độ tế bào. Nhưng bạn có thể biết được chúng trị mụn theo 4 cơ chế như sau
- Kiềm dầu: Isotretinoin là giảm kích thước của tuyến bã nhờn trên gia từ 35% đến 50%. Đồng thời giảm 80% lượng dầu được sản xuất trong tuyến nhờn trong da.
- Diệt khuẩn: Đây là thuốc kháng sinh nên isotretinoin có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn C.acnes. Bởi vì nó là giảm lượng dầu trong lỗ chân lông. Từ đó khiến môi trường sống của vi khuẩn bị phá hủy.
- Ngăn ngừa bít nang lông: Ngoài giảm nhờn, isotretinoin còn giảm quá trình sản xuất tế bào trong nang lông. Khiến chúng với bã nhờn không tạo thành nút thắt gây bít tắc.
- Giảm viêm: Phản ứng viêm xảy ra khi cơ thể “tiêu diệt” vi khuẩn gây mụn. Do đó, khả năng diệt khuẩn sẽ hạn chế phản ứng viêm của cơ thể.
Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu, tình trạng mụn trong tháng đầu có thể trở nên nghiêm trọng hơn ở khoảng 30% bệnh nhân. Nhưng sau đó sẽ giảm dần và thấy hiệu quả điều trị.
Hiệu quả của isotretinoin được đáng giá ở mức tối đa 95% sau một liệu trình. Kết quả này xảy ra ở người bị mụn viêm và cả mụn không viêm.
Vậy ngưng dùng isotretinoin có tái phát mụn không?
Tỷ lệ tái phát mụn thường nằm ở mức 14.6% – 52%, ở khoảng ⅓ người sử dụng thuốc này. Đối với bệnh nhân sử dụng 100-120mg/kg cho kết quả tốt nhất và ít tái phát nhất. Trong khi đó những người sử dụng liều lượng thấp hơn thì dễ tái phát hơn.
Có một số trường hợp khiến tỷ lệ tái phát dễ hơn như là:
- Ở nam giới
- Không cung cấp đủ chất bé khi uống isotretinoin
- Mụn nghiêm trọng
- Mất cân bằng hormone ở nữ giới
Tác dụng phụ
Isotretinoin có xu hướng gây ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể của bệnh nhân. Và tác dụng phụ rất nhiều, hầu hết các bệnh nhân đều gặp phải. Một số tác dụng phụ có thể hồi phụ nhưng một số lại kéo dài hoặc vĩnh viễn.
Một số tác dụng phụ chắc chắn xảy ra như khô da/ môi, chảy máu cam. Mắt khó chịu, phát ban, mệt mỏi, đau đầu, khớp và gây mất ngủ.
Các triệu chứng nghiêm trọng như giảm thị lực, đau khớp, các vấn đề về tâm thần, mất cân bằng máu, rối loạn tiêu hóa… Một số chúng có thể kéo dài cả đời.
Tác dụng phụ đối với phụ nữ mang thai
Được FDA đánh giá là thuốc gây dị tật bẩm sinh hàng đầu thế giới. Vì thế nữ giới khi uống thuốc nên đảm bảo biện pháp ngừa thai và thử thai 2 lần trước khi sử dụng.
Một số dị tật bẩm sinh gây ra khi dùng thuốc trong thời kì mang thai như:
- Hộp sọ
- Tai mắt
- Hệ thần kinh trung ương
- Tim mạch
- Tuyến ức và tuyến cận giáp
- Gây sảy thai
Bởi vì isotretinoin có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, có thể kéo dài vĩnh viễn. Nên bạn chỉ nên sử dụng phương pháp này khi không còn lựa chọn nào khác. Tuy mang lại kết quả tuyệt vời trong điều trị mụn nặng, thâm nhưng Isotretinoin là loại thuốc mạnh. Khi sử dụng chúng, bạn có thể gặp những biến chứng vĩnh viễn. Vì thế bạn buộc phải thăm khám bác sĩ chuyên môn để được tư vấn và kê đơn trước khi sử dụng.
Nguồn tham khảo: Acne.org
No Comments